1. Zergatik da garrantzitsua industria-beroa trantsizio energetikoan?

Industria-beroa da trantsizio energetikoaren “ahaztutako” elementua. Askotan elektrizitateaz edo garraioaz hitz egiten da, baina mundu mailan kontsumitzen dugun energiaren erdia bero moduan erabiltzen da, eta gehiena oraindik gas edo ikatz bidez sortzen da.

Bero hori funtsezkoa da kimika, elikadura, papera, zementua edo altzairua bezalako sektoreetan, eta industriako CO₂ isurien iturri nagusia da.

Gainera, industria-beroen %75a 500 °C azpitik dago, eta tenperatura-tarte horretan dagoeneko badaude elektrifikaziorako konponbide bideragarriak, hala nola bero-ponpak, galdara elektrikoak edo ETES (Electrothermal Energy Storage) sistemak, industria deskarbonizatzeko teknologia itxaropentsuenetako bat bezala agertzen ari direnak.

2. Zer da ETES sistema bat eta zer rola du testuinguru honetan?

ETES sistemek elektrizitatea bero bihurtzen dute, bero hori solido edo likido batean gordetzen dute, eta eskariaren arabera askatzen dute.

Horri esker, tresna estrategiko bihurtzen dira industria-prozesuetan erregai fosilak ordezkatzeko, eta aldi berean sare elektrikoak orekatzen laguntzen dute.

Abantaila nagusia malgutasuna da: elektrizitatea xurga dezakete merke edo ugari dagoenean, eta bero hori gero askatu, eraginkortasun handiz. Horrela, eskariaren kudeaketa errazten dute, sarearen gainkarga murrizten dute eta sistema elektrikoaren egonkortasuna babesten dute.

3. Zein ETES sistema daude teknologikoki helduenak eta zein dira haien ezaugarri nagusiak?

ETES helduenak bero-sentsiblearen biltegiratzean oinarritzen dira, Joule efektuaren bidez beroa sortzen duten erresistentziak erabiliz.

Erresistentziak barnekoak izan daitezke (konpaktutasun handiagoa eta bero-transferentzia zuzena, baina tentsio termiko handiagoak) edo kanpokoak (mantentze errazagoa baina espazio handiagoa behar dute).

Biltegiratze-materiala solidoa edo likidoa izan daiteke: arroka, hormigoi, errefraktario edo gatz urtua bezalako materialak dira erabilienak, erabilgarritasun eta egonkortasun termikoagatik.

Joera nagusia 1.000 °C-tik gorako funtzionamenduetara doa, energia-dentsitatea handitzeko.

Deskarga, normalean, bero erabilgarri gisa egiten da (aire beroa edo lurruna), nahiz eta diseinu batzuek ziklo alderantzizkoak (power-to-heat-to-power) ahalbidetu.

4. Zein dira ETES sistemak zabaltzea mugatzen duten erronka eta oztopo nagusiak?

ETESen garapena indartsu doa, baina eskala handiko ezarpenean oraindik badaude hiru oztopo nagusi: teknologikoak, ekonomikoak eta arauzkoak.

Teknologiari dagokionez, erronka nagusia da materialek tenperatura oso altuetan duten iraunkortasuna eta egonkortasuna, eta benetako errendimendua egiaztatzeko proiektu pilotuak behar dira.

Ekonomikoki, inbertsio hasierako kostu handia da oztopo nagusia, bereziki tenperatura muturreko konfigurazioetan.

Arau eta finantza mailan, oraindik ez da ETES sistemak biltegiratze edo malgutasun aktibo gisa aitortzen, eta horrek sarbidea mugatzen du laguntzetara edo merkatuetara.
Hiru oztopo horiek gainditzea funtsezkoa izango da ETES industria-beroaren deskarbonizaziorako irtenbide lehiakor eta estrategiko bihurtzeko.

5. Nola garatuko dira ETES sistemak etorkizunean?

Epe laburrean, tenperatura altuko ETES sistemak finkatuko dira industria-beroaren deskarbonizazioaren erantzun gisa.

Epe ertainera, espero da konpaktuagoak eta errentagarriagoak diren teknologien garapena, hala nola bero latenteko sistemak, 600 °C inguruan funtzionatzen dutenak eta kostuak murrizten dituztenak.

Aurrerapen horiek, diseinuaren estandarizazioarekin eta fabrikazio masiboarekin batera, ETES sistema gero eta sektore gehiagotara zabalduko dute.

6. Nola lagun dezake CIC energiGUNE-k ETES sistemetan?

CIC energiGUNE-k bero-biltegiratze sistemetan ibilbide luzea du eta materialen diseinu eta hobekuntzan esperientzia sendoa.

Zentroak material aurreratuak garatzen ditu gaur egungo muga teknologikoak gainditzeko, hala nola bero latenteko biltegiratzea edo berora zuzeneko bihurketa-estrategiak, konpaktutasuna eta eraginkortasuna hobetzeko.

Horretarako, eskala anitzeko modelizazio gaitasunak erabiltzen dira, maila atomikotik sistemara, eta karakterizazio eta test plataforma aurreratuak, aplikazio errealetarako prestaketa azkartzeko.

Enpresekin eta nazioarteko partzuergoekin elkarlanean, CIC energiGUNE-k soluzio jasangarri eta lehiakorrak bultzatzen ditu, kostuak murriztuz eta merkaturatzeko denbora laburtuz.

Horrela, zentroak zubi-lana egiten du ezagutza zientifikoaren eta aplikazio industrialaren artean, ETESen heldutasun teknologikoa eta industria-beroaren deskarbonizaziorako alternatiba erreal gisa sendotuz.