Ikerketa-zentroetan, ezagutza zientifikoaren sorrera da jardueraren ardatza. Hala ere, gero eta agerikoagoa da zientziaren zikloa ez dela amaitzen emaitzak argitaratzean edo teknologien garapenean, baizik eta ezagutza hori gizartearekin partekatu, ulertu eta integratzen denean osatzen dela.

Ezagutzaren zabalkundea dimentsio estrategikoa da, beraz. Zientzia eskuragarri egitea ez da komunikazio kontu hutsa; ikerketaren eta herritarren arteko lotura sendotzeko modu bat da. Zeregin honek garrantzi berezia hartzen du informazioa berehala eskuratzeko aukera dagoen testuinguru batean, baina aldi berean informazio zatikatua denean, eta gai zientifikoen ulermen sakona ez denean beti herritar guztientzat agerikoa.

Gaur egun, zientzia zabaltzea askoz gehiago da kontzeptu teknikoak hizkera errazean itzultzea baino. Konexio-guneak sortzea dakar: laborategiaren eta kalearen artean, datuen eta eguneroko erabakien artean, ikertzaileen komunitatearen eta gizarte-profil ezberdinen artean. Jakintza-zaletasuna piztea, galderak eragitea eta pentsamendu kritikoa eta ezagutza zorrotza erdigunean kokatzen dituen kultura bat sustatzea ere bada.

Hizkuntza berriak, partekatutako zientziarako

Ezagutzaren zabalkunderako ekintzak gero eta anitzagoak eta sofistikatuagoak dira. Ohiko hitzaldiei eta argitalpenei formatu berritzaileak gehitu zaizkie, hala nola podcastak, bideo laburrak, esperientzia immersiboak edo zientzia parte-hartzaileko proiektuak. Eboluzio honek edukia kontsumitzeko moduak eta jendearen itxaropenak aldatzen ari direla islatzen du: gero eta gehiago baloratzen da parte hartzeko, elkarreragiteko eta ikasten dena testuinguruan kokatzeko aukera.

Eremu honetan behin eta berriz agertzen den erronka bat da ekimenek publiko zabal eta askotarikoengana iristea. Askotan, dibulgazio-jarduerek eragin handiagoa dute jada sentsibilizatuta dauden inguruneetan. Eragin-eremu hori zabaltzeak ez ditu bakarrik formatu berriak eskatzen, baita ikuspegi berriak ere: zientzia nora eramaten den birpentsatzea, diskurtsoak adin eta prestakuntza-maila desberdinetara egokitzea eta kultura-, hezkuntza- edo komunitate-eragileekin lankidetzak esploratzea.

Behin konexio hori lortuta, inpaktua bikoitza da. Batetik, gure garaiko erronka zientifiko eta teknologikoen ulermen publikoa indartzen da: trantsizio energetikoa, jasangarritasuna, osasuna, digitalizazioa... Bestetik, zientzia ongizate komunaren zerbitzura dagoen tresna gisa ikusten da, erantzunak eskaintzeko gaitasuna duena, baina baita galdera garrantzitsuak sortzekoa ere.

Gainera, ezagutza partekatuak kohesio sozialerako tresna gisa jokatzen du. Informazioz gainezka dagoen ingurune batean, non interpretazio okerrak edo testuingurutik ateratako edukiak ere zirkulatzen diren, oso garrantzitsua da zientziaren arloan erreferente argiak, fidagarriak eta eskuragarriak izatea eztabaida publiko informatua mantentzeko. Zientziak ez du egia inposatu nahi, munduaren konplexutasuna ulertzeko markoak eskaini nahi ditu. Eta horri dagokionez, gizarte-eztabaidan egotea kalitatearen bermea da.

Konektatzea transferitzea ere bada

Ikerketa-zentroek aukera eta erantzukizuna dute zeregin horretan aktiboki laguntzeko. Ez da ikusgarritasun kontua bakarrik, baizik eta ingurunearekiko konpromisoa. Ezagutzaren transferentzia ez da gertatzen teknologia bat merkatura iristen denean bakarrik, baizik eta pertsona batek kontzeptu bat, arazo bat edo aukera bat hobeto ulertzen duenean azalpen argi baten, hezkuntza-baliabide baten edo esperientzia partekatu baten bidez.

Zientziaren dimentsio hau sendotzeak etengabeko ahalegina, sormena eta irekitasuna eskatzen ditu. Baina onurak nabarmenak dira: gizarte informatuagoa, egungo erronketarako hobeto prestatua eta bere etorkizuna eraikitzeko inplikatuagoa.

Zientzia-ekosistemaren parte aktibo gisa, CIC energiGUNEk konpromiso hori hartu du bere estrategia orokorrean ezagutzaren komunikazioa integratuz. Energia biltegiratzearen arloko ikerketa-jarduera —bateriak, energia termikoa edo material berriak— aurrerapen horiek ulergarri eta ikusgarri egiteko ekintzekin laguntzen da. Komunikabide dibulgatzaileekin lankidetzatik hasi eta hitzaldi ireki eta baliabide digitaletaraino, helburua argia da: ikertzen denak ez duela soilik eragin teknikorik izan behar, baita eragin kultural eta soziala ere.

Konpromiso hori gure proiektu askoren ikuspegi diziplinartekoan ere islatzen da, non jasangarritasuna, inpaktu soziala eta industria-testuingurua berrikuntza teknologikoaren bereizgarri gisa txertatzen diren. Zentzu horretan, ezagutza partekatzea ez da kanpo-jarduera bat soilik, baizik eta gure ikerketa-zentro gisa ikuspegia aberasteko modu bat, zientzia, industria eta herritarrak lerrokatuz.

Zientzia-kultura partekatu bat sustatzea epe luzerako inbertsioa da, azken batean. Konfiantza sendotzen du, bokazio goiztiarrak sortzen ditu, pentsamendu kritikoa sustatzen du eta ezagutzaren oinarri soziala zabaltzen du. CIC energiGUNEtik ikuspegi horrekiko konpromisoa hazten jarraituko du, ziur gaudelako etorkizuneko energia ere gizarte informatu, inplikatu eta erronka partekatuak ulertzeko gai baten araberakoa dela.

Egilea: Nuria Gisbert, CIC energiGUNEko zuzendari nagusia; Energiaren Euskal Itunari buruzko Eusko Legebiltzarreko Aditu Batzordeko kidea, Vitoria-Gasteiz Green Dealeko aholku-batzorde zientifikoko kidea eta Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzarako Euskal Kontseiluko Aholkularitza Batzorde Zientifikoko kidea.

Cookies on this website are used to personalize content and advertisements, provide social media features, and analyze traffic. You can get more information and configure your preferences HERE