BZA produktu edo prozesu batek bere bizi-zikloan zehar dituen ingurumen-inpaktuak modu iteratiboan identifikatu, ebaluatu eta kuantifikatzeko aukera ematen duen metodologia da. Hau da, fabrikatzeko lehengaiak lortzen direnetik bizitza amaitu arte, garraioa, produktuaren fabrikazioa eta banaketa barne.

Etapa bakoitzaren azterketari esker, batetik, produktuaren fabrikazio-prozesuan erabilitako baliabideak identifika daitezke, hala nola ura, energia, baliabide berriztagarriak eta ez-berriztagarriak; eta, bestetik, horietako bakoitzean sortutako ingurumen-inpaktuak. Analisi horrek produktuaren edo aztertutako prozesuaren ingurumen-portaeraren ezagutza zehatza lortzen laguntzen du. Karbono-aztarna (HC) edo aztarna hidrikoa (HH) bizi-zikloaren analisi batetik lor daitezkeen emaitzetako batzuk dira.

BZA batek lau etapa ditu, UNE-EN ISO 14040:2006 arauan zehaztutakoaren arabera. Helburua eta irismena zehaztea; bizi-zikloaren inbentarioaren azterketa; bizi-zikloaren eraginaren ebaluazioa; eta bizi-zikloaren interpretazioa.

Etapa horien helburua da azterketaren garapen-esparrua ezartzea, erabilitako datuen kalitatea definitzea, datu horiek biltzea eta, azkenik, sortutako ingurumen-inpaktuak ebaluatzea eta kuantifikatzea. Nabarmentzekoa da emaitza fidagarriak, estrapolagarriak eta konparagarriak lortzeko beharrezkoa dela analisian erabilitako informazioa ahalik eta osoena eta fidagarriena izatea.

Ildo horretan, Baterien Europako Plataformak, Strategic Research Agenda for batteries 2020n, ezartzen du baterien iraunkortasunaren errendimendua kuantifikatzea ahalbidetzen duten ingurumen- eta gizarte eta bizitzaren zikloaren analisirako tresnak eta metodologiak ikuspegi holistiko batetik garatzen jarraitu behar direla, eta I+G ekintzak ezarri behar direla datu-iturri fidagarriak garatu ahal izateko, hala nola beste biltegiratze-sistema batzuen artean, hala baterien emaitzak konparatu ahal izateko.

Hori lortzeko, Strategic Research Agenda for batteries 2020k epe laburrean (2020-2025) definitutako ildo estrategikoetako batzuk honako hauek dira: baterien etiketa ekologikoak garatzea jasangarritasun-baldintza gisa; BZA hasierako diseinu-etapetan erabiltzea eta BZA belaunaldi berriko baterietarako gauzatzea, besteak beste.

Beraz, ondorioztatu behar da BZAren potentzial handiena erabakiak hartzeko tresna gisa aplikatzea dela, produktu baten diseinuaren kontzepzio edo prozesutik ezarrita; izan ere, ingurumenaren ikuspegitik aldatu, hobetu edo ordeztu behar diren puntu kritikoak identifikatzeko aukera ematen du, baita fabrikazioaren aurretik ere. Are gehiago, diseinu-prozesuaren barruan hainbat eszenatokitan lan egiteak kostuak murriztea ahalbidetzen du eta ingurumen-estandarrak betetzen direla bermatzen du.

Beraz, BZAren emaitzak lagungarriak dira hobetzeko aukerak identifikatzeko, produktuen edo prozesuen plangintza estrategikoan informazio garrantzitsua emateko, diseinuan eta/edo birdiseinuan lehentasunak ezartzeko eta ingurumen-jardunaren adierazleak hautatzeko, eta horrek abantaila lehiakorrak dakartza industria- eta enpresa-mailan.

BZA funtsezko tresna da garapen jasangarrian

Bizi-Zikloaren Azterketa garapen jasangarriaren funtsezko zutabeetako bat bihurtu da, eta Europar Batasunak ingurumenaren arloan ezarritako politiken bidez sendotu da.

2003. urtean, Europako Batzordeak "produktuen ingurumen-inpaktu potentzialak ebaluatzeko esparrurik onena" gisa identifikatu zuen, eta, gaur egun, haren erabilera sustatzen du ingurumen-ebaluazio integratu gisa, funtsezkoa baita EBren politikak formulatzeko prozesuan eta, adibidez, Europako Itun Berdearen helburuak lortzean.

Europako Itun Berdeak, bere helburuen artean, 2050. urtean CO2 isuriak neutralizatzeko helburua lortzea ahalbidetuko duten energia biltegiratzeko irtenbideak bultzatzea jasotzen du. Horregatik, EBk, azken urteetan, nahitaezko baldintzak proposatu ditu Europako merkatuan merkaturatutako bateria guztiak parametro hauen arabera arautzeko: jatorri arduratsuko materialak erabiltzea, substantzia arriskutsuak modu mugatuan erabiliz; material birziklatuetatik datorren gutxieneko lehengai-edukia; Karbono-aztarnaren kalkulua, errendimendua, iraunkortasuna eta etiketatzea; eta bilketa- eta birziklatze-helburuak betetzea.

Horren ondorioz, ingurumen-inpaktu txikiagoa duten bateria iraunkorrak eta seguruak sortu behar dira, bizitza baliagarriaren amaieran berrerabili edo birziklatu ahal izateko, material baliotsuak ekonomiara itzul daitezen.

Energia biltegiratzeko sistemen diseinuan eta fabrikazioan BZAak duen garrantzia kontuan hartuta, CIC energiGUNEn BZAaren aldeko apustua egiten dugu, gure garapen teknologikoaren funtsezko zutabeetako bat den aldetik, gure garapen bakoitzean jasangarritasun-estandarrak betetzen direla bermatzeko.