1. Zergatik da estrategikoa spin-off-ak sortzea CIC energiGUNErentzat?

Uste dugu ikerketak bere benetako eragina lortzen duela gizartearentzat balio ukigarri bat sortzen duenean. Spin-off-ak ezagutzaren transferentziarako ibilgailu indartsuak dira ehun industrialera, eta, aldi berean, erakusten dute gure gisako zentroek benetako berrikuntzan nola laguntzen duten.
Gainera, aukera ematen digute potentziala duten teknologiei jarraipena emateko, lanpostu kualifikatuak sortzeko eta inbertsioa erakartzeko. Ez da soilik kalitatezko zientzia argitaratzea, baizik eta hori benetako soluzio bihurtzea.
Ildo horretan, spin-off-en aldeko apustua egitea I+G eredu baten alde egitea da: inpaktua sortzen duena, industria eraikitzen duena eta bikaintasun zientifikoa gaur egungo beharrei lotzen diena.

2. Zein baldintza bete behar dira ikerketa bat spin-off bideragarri bihurtzeko?

Lehenik eta behin, oinarri zientifiko sendo eta bereizgarri bat, jakina. Baina gehiago ere behar da: merkatua ondo ulertzea, ikuspegi ekintzailearekin ekipo bat izatea, eta balio-proposamen argi bat egiaztatzea.
CICen, teknologia-mailaren heldutasuna (TRL), lehiakortasun-ingurunea eta negozio-eredua aztertzen ditugu oso hasierako faseetatik. Aukera zehatzik ez badago edo merkatuarekin lotura ez bada argia, itxarotea hobesten dugu. Kalitatea lehenesten dugu, ez kantitatea.

3. CIC energiGUNEk bi spin-off bultzatu ditu dagoeneko: Bcare eta Basquevolt. Zein izan da zentroaren rola haien sorrera eta garapenean?

Lehenik, oinarri zientifiko sendoa eta aplikazio-potentziala izatea da gakoa. Baina horrek bakarrik ez du balio. Ikerketa batek spin-off bihurtzeko, ezinbestekoa da merkatua ondo ulertzea, balio-proposamen argia eraikitzea, eta taldeak gaitasun teknikoaz gain ikuspegi ekintzaile bat izatea.
CIC energiGUNEn hasierako etapetatik aztertzen ditugu funtsezko aspektuak: teknologia-heldutasuna (TRL), lehiakortasunaren testuingurua, garapenaren eskalagarritasuna eta negozio-ereduaren bideragarritasuna. Ebaluazio honek ez digu soilik teknologia funtzionatzen duen esaten, baizik eta laborategitik kanpo zentzua duen ala ez.
Merkatuaren beharrekin lotura argia ikusten ez badugu edo industrializaziorako bide errealista bat ez bada antzematen, itxaron egitea nahiago dugu. Gure ikuspegia ez da kopuruan oinarritzen, baizik eta kalitatean: ekimen gutxi, baina oinarri sendoarekin eta ahalegina justifikatzen duen ibilbidearekin.

4. Zer bereizten du "kalitatezko" spin-off bat? Zer irizpide hartzen dituzue kontuan bultzatu ala ez erabakitzeko?

Kalitatezko spin-off batek teknologia bereizgarri bat du, konprometitutako taldea, merkatura sartzeko estrategia argia eta finantzaketa-eredu bideragarri bat.
Gainera, zentzua estrategikoa izan behar du: ez ditugu spin-off-ak sortzen kopuruagatik, inpaktuagatik baizik. Benetan eskalatu daitezkeen eta sektorean aktore esanguratsu bihur daitezkeen proiektuak bilatzen ditugu.

5. Zer onura ditu CIC energiGUNE bezalako zentro batek halako ekimenak bultzatzean?

Asko. Lehenik eta behin, gure eginkizuna sendotzen dugu ingurune teknologiko eta industrialean benetako eragina sortzeko. Spin-off-ak modu zuzeneko bat dira erakusteko sortzen dugun ezagutza soluzio erreal eta lehiakor bihur daitekeela, gizartearentzat eta merkatuarentzat balio erantsiarekin.
Horrez gain, enpresen, inbertitzaileen eta administrazioen aurrean ikusgarritasuna eta sinesgarritasuna irabazten dugu, erakutsiz gai garela ez bakarrik ikertzeko, baizik eta ikerketa hori ibilbide ekintzalea duen proiektu bihurtzeko. Halako ekimenek itzulkinak sortzen dituzte —ekonomikoak, estrategikoak eta ospeari lotuak—, eta horiek I+G lerro berrietan berrinbertitu daitezke.
Halaber, talentu ekintzailea erakartzen dute eta gure inguruko berrikuntza-ekosistema indartzen dute. Eta garrantzitsuena: CICen sortutako teknologiekin lotura aktiboa mantentzeko aukera ematen digute, haien bilakaera eta heldutasuna ziurtatuz, gure teknologia-bazkide nagusi gisa dugun parte-hartzearen bidez.

6. Uste duzu euskal eta Europako ekosistemak prest daudela deep tech spin-off gehiago bultzatzeko?

Zalantzarik gabe. Euskadik azken urteetan berrikuntzarako ekosistema sendoa eraiki du, teknologia-transferentzia eta oinarri zientifikoko ekintzailetza bultzatzeko estrategia argiarekin. BRTA (Basque Research and Technology Alliance) bezalako ekimenak, I+G laguntza-programak eta teknologia burujabeen aldeko apustua proiektu deep tech-ak loratzeko ingurune egokia sortzen ari dira.
CIC energiGUNEtik babes instituzional hori sentitzen dugu, eta gero eta lankidetza handiagoa ikusten dugu industria- eta finantza-eragileekin, mota honetako teknologien erritmoak eta beharrak hobeto ulertzen ari direnak. Lankidetza publiko-pribatuaren kultura sendoa dugu, eta hori aktibo bereizgarri bat da.
Europako mailan ere, Horizon Europe, EIC Accelerator edo Next Generation funts bezalako programak aukera garrantzitsuak irekitzen ari dira halako ekimenentzat. Erronka orain testuinguru hau aprobetxatzea da, anbizioarekin, ikuspegiarekin eta jarraikortasunarekin.
Euskadik badu ezagutza, talentua eta borondatea deep tech arloan erreferente izateko. Gure bezalako zentroetatik, sinetsita gaude eraldaketa hori zientziatik abiarazi eta gidatu dezakegula.