Aurreko artikuluetan aurreratu dugun bezala, baterien sektorean erreferente izatea izan du helburu Europar Batasunak, 2030ean bateria-ekoizpenaren ia heren baten arduradun izan nahi baitu, eta urte horretarako gutxienez 30 milioi ibilgailu elektriko izan errepideetan.

Asmo handiko plan horrek eskatzen du, besteak beste, industriaren eta haren ekosistemaren esku berme-multzo bat jarriko duen arau-esparru bat izatea, hura behar bezala garatu eta gauzatzeko.

Hori dela eta, azken hilabeteetatik, EBko Batzordea sektore horri lotutako egungo arau-esparrua modernizatzea bilatzen duen Araudi-Proposamen batean lan egin du, industriaren hazkundearen eta behar berrien aurrean eguneratzeko. Batez ere, araudi berri honek "joko-arau" berriak ezarri nahi ditu, sektoreko balio-kate osoaren erregulazioa eta segurtasun juridikoa bermatzeko.

Hala, proposamen hori 2020ko abenduan aurkeztu zen, eta egungo arau-esparrua aldatzea du helburu, 2006/66/EE Zuzentaraua indargabetuz eta 2019/1020 Europako Erregelamendua aldatuz. Zehazki, hiru helburu nagusi lortu nahi ditu, aldi berean, indarrean dagoen legeriak aurkezten dituen identifikatutako – eta elkarrekin lotutako – Hiru arazo-multzo handiei lotuta.

Lehenik eta behin, proposamenak pizgarrien testuinguru bat sustatu nahi du, EBren erakargarritasuna indartzeko inbertsio eta garapen berrietarako kokaleku gisa; ez dago horrelakorik egungo arau-esparruaren barruan.

Bigarrenik, baterien industria europarrari lotutako ekonomia zirkularra bultzatu nahi da, gaur egun baterien birziklatze-merkatuen funtzionamendu eskasa baitago bertan. Horrela, merkatuaren "zirkulartasun" hori garatzeaz gain, lehengaien hornidurari dagokionez hirugarren lurraldeekiko mendekotasuna murriztea ere lortu nahi da.

Azkenik, eta ingurumenarekiko errespetuaren testuinguru komunitarioaren ildotik, proposatutako Erregelamenduak baterien balio-kateari lotutako ingurumen- eta gizarte-eraginak minimizatzen saiatzen da, horrela, EBko ingurumen-zuzenbideak gaur egun erantzuten ez dion lege-hutsunea estaliz.

Hamahiru neurri-bloke helburu horiei heltzeko

Erronka eta helburu horiei helduko dien arau-esparru bat ezartzeko, proposamenak hamahiru neurri-bloke handi biltzen ditu, industriaren balio-kate osoa hartzen dutenak, eta, aldi berean, horiek gauzatzeko azpineurriak jasotzen dituztenak.

Proposamen horiek, era berean, lau aukera nagusi deiturikoen arabera sailkatuta daude; 4 "agertoki" dira, eta proposatutako legeria 13 blokeen bidez nola lurreratu behar den aztertzeko alternatibak planteatu nahi dituzte, nahi den anbizio-mailaren arabera:

  • 1. aukera: egungo arau-esparrua aldaketarik gabe mantentzea, baterien bizitza baliagarriaren azken fasea soilik hartzen duena, balio-katearen hasierako etapak legeriarik gabe utziz.
  • 2. aukera: anbizio "ertaineko" agertokitzat hartuta, balio-katearen azken etapen egungo legeria mantentzea eta hasierako etapetarako oinarrizko eskakizunak eta kontzeptuak sartzea proposatzen du.
  • 3. aukera: anbizio handiko agertokia dakar, 2. aukeran oinarritua, baina ikuspegi eraldatzaileago bat barne, finkatutako epe batean bete behar diren balioak eta muga-atalaseak finkatuta.
  • 4. aukera: anbizio-maila handieneko aukera da, egungo erregelamendu-esparrutik eta egungo enpresa-jardueretatik haragoko neurriak hartzen dituena.

Batzordeak, proposamenaren beraren barruan, argitu du bere hautabiderik gogokoena, eta proposamenaren oinarrian dagoena, 2. eta 3. aukeren konbinazioa dela, egungo legeriatik abiatuta, industriaren balio-kate osoaren merkatu-baldintzei EBk ematen dien erantzuna erraztuko duen esparru eboluzionatu bat garatzea ahalbidetuko duena eta, gainera, Europak karbono-maila baxuagoko ekonomia baterantz nahi dituen aldaketak babestuko dituena.

Horregatik, neurri-bloke bakoitzaren anbizio-egoerak planteatzeko orduan, proposamenak, batez ere, kasu bakoitzeko 2. eta 3. aukerak zehazten ditu: 

Neurrien blokea

Anbizio maila ertaina (2. aukera)

Anbizio maila handia (3. aukera)

Anbizio-maila oso handia (4. aukera)

M1 (Cross) – Sailkapena eta definizioa

Ibilgailu elektrikoetarako bateriei dagokien kategoria berria. 5 kg-ko pisu-muga, pila eta bateria eramangarriak eta industrialak bereizteko.

Pilak eta bateria eramangarriak biltzeko indizeak kalkulatzeko metodologia berria, pilak eta bateriak biltzeko eskuragarri daudenetan oinarrituta.

--

M2 – Bateria industrialen bigarren bizitza

Lehen bizitza amaitzean, erabilitako bateriak hondakinak direla jotzen da (berrerabiltzeko izan ezik). Egokitzapena hondakinak tratatzeko eragiketatzat hartzen da. Egokitutako bateriak (bigarren bizitzakoak) produktu berritzat hartzen dira, eta produktuei merkatuan sartzean aplikatu beharreko baldintzak bete behar dituzte.

Lehen bizitza amaitzean, erabilitako bateriak ez dira hondakintzat hartzen. Egokitutako bateriak (bigarren bizitzakoak) produktu berritzat hartzen dira, eta produktuei merkatuan sartzean aplikatu beharreko baldintzak bete behar dituzte.

Derrigorrezko bigarren bizitzarako prestatzea.

M3 – Pila eta bateria eramangarrien bilketa-indizea

2025erako % 65eko bilketa-helburua.

2030erako % 70eko bilketa-helburua.

2025erako % 75eko bilketa-helburua.

M4 –Automobilgintzako eta industriako baterien bilketa-indizea

Jakinarazpen-sistema berria industria-baterietarako, automobilgintzako baterietarako eta ibilgailu elektrikoetarako.

Garraio-ibilgailu arinen baterietarako bilketa-helburua.

Industriako, automobilgintzako eta ibilgailu elektrikoetako automobilgintzako baterien berariazko bilketaren helburua.

M5 – Materialak birziklatzeko eta berreskuratzeko efizientzia-mailak

Litio eta CO, Ni, Li eta Cu pilak eta bateriak:

Litiozko pilen eta baterien birziklatze maila: % 65 2025erako.

CO, Ni, Li eta Cu materialen balorizazio-indizeak: % 90, % 90, % 35 eta % 90 2025erako, hurrenez hurren.

Berunezko eta berunezko pilak eta bateriak:

Berunezko pila eta baterien birziklatze maila: % 75 2025erako.

Berunerako materialen balorizazioa: % 90 2025erako.

Litio eta CO, Ni, Li eta Cu pilak eta bateriak:

Litiozko pila eta baterien birziklatze maila: % 70 2030erako.

CO, Ni, Li eta Cu materialen balorizazio-indizeak: % 95, % 95, % 70 eta % 95 2030erako, hurrenez hurren.

Berunezko eta berunezko pilak eta bateriak:

Berunezko pila eta baterien birziklatze maila: % 80 2030erako

Berunerako materialen balorizazioa: % 95 2030erako.

--

M6 – Bateria industrialen eta ibilgailu elektrikoen karbono-aztarna

Nahitaezko karbono-aztarnari buruzko adierazpena.

Errendimendu motak karbono-aztarnari dagokionez eta baterien gehieneko karbono-mugak, merkatuan sartzeko baldintza gisa.

--

M7 – Kargatu daitezkeen eta ibilgailu elektrikoetarako industria-baterien errendimendua eta iraunkortasuna

Errendimenduari eta iraunkortasunari buruzko informazio-betekizunak.

Industria-baterien gutxieneko errendimendu- eta iraunkortasun-baldintzak, merkatuan sartzeko baldintza gisa.

--

M8 – Kargatu ezin diren pila eta bateria eramangarriak

Pilen eta bateria primario eramangarrien errendimendurako eta iraunkortasunerako parametro teknikoak.

Erabilera orokorreko pila eta bateria primario eramangarriak pixkanaka kentzea.

Pilak eta bateria primarioak erabat ezabatzea.

M9 – Industriako, automobilgintzako edo ibilgailu elektrikoetarako baterien eduki birziklatua

Eduki birziklatuaren mailen nahitaezko aitorpena 2025erako.

Eduki birziklatuaren nahitaezko mailak 2030erako eta 2035erako.

--

M10 –
Produktuaren erantzukizun zabaldua

Ekoizleak industria-baterien gainean duen erantzukizun zabalduari buruzko betebeharretarako zehaztapen argiak. Ekoizlearen erantzukizun hedatuko sistemetarako gutxieneko arauak.

--

--

M11 – Pila eta bateria eramangarrien diseinu-betekizunak

Erauzteko erraztasunaren gaineko betebehar indartua.

Ordezkatzeko erraztasunari buruzko betebehar berria.

Elkarreragingarritasun-betekizuna.

M12 – Informazioa ematea

Oinarrizko informazioa ematea (etiketetan, dokumentazio teknikoan edo linean). Informazio espezifikoagoa ematea azken erabiltzaileei eta operadore ekonomikoei (sarbide selektiboarekin).

Pila eta baterietarako informazio elektronikoa trukatzeko sistema bat eta pasaporte-sistema bat ezartzea (soilik bateria industrialetarako eta ibilgailu elektrikoetarako).

--

M13 -
Industria-baterietan eta ibilgailu elektrikoetan erabilitako lehengaietarako hornidura-katearen behar besteko arreta

Hornidura-katerako borondatezko arreta egokia.

Hornidura-katearentzat beharrezkoa den arreta.

--

Legenda: berdea (aukera gogokoena) /Horia (aukera gogokoena, berrikuspen-klausula baten zain)

Iturria: Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2020/12/10eko Erregelamendu Proposamena 

Helburu eta printzipio horietatik abiatuta, proposamenak arau-esparru berri zabalagoa, zehatzagoa eta bermatzaileagoa egituratzen du, baterien industria finkatzeko oinarri juridiko sendoa eskaintzeko. Hori dela eta, Europako Batzordeak "beranduenez 2022an" onartu nahi du dokumentua, behar bezalako berrikuspenekin.

Une honetan, pilota Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren teilatuan dago, eta horiek negoziatu behar dute araudi berri hau aurrera ateratzeko. Hartzen diren epeen araberakoa izango da Europak ekonomia- eta ingurumen-etorkizunerako egiten duen apustu handi hori "irauli" egiten duen arau-esparrua ezartzeko abiadura.

Egilea: Nuria Gisbert, CIC energiGUNEko zuzendari nagusia; Energiaren Euskal Itunari buruzko Eusko Legebiltzarreko Adituen Batzordeko kidea, Green Deal Vitoria-Gasteizko aholku-batzorde zientifikoko kidea eta Euskal Autonomia Erkidegoko Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzarako Euskal Kontseiluko Aholku-batzorde zientifikoko kidea.

Iñigo Careaga: BCAREko negozio-analista

Cookies on this website are used to personalize content and advertisements, provide social media features, and analyze traffic. You can get more information and configure your preferences HERE