Horren adibiderik onenetako bat elektrolizatzaileen fabrikazioari lotutako manufaktura-industria da, elektrolisi izenekotik hidrogenoaren ekoizpena lortzeko funtsezko gailuak baitira.

Prozesu kimiko horri esker, ura osatzen duten hidrogeno- eta oxigeno-molekulak elektrizitate berriztagarriaren bidez bereiz daitezke (edo, gutxienez, karbono-isurketarik gabe). Horri esker, «Hidrogeno berdea» deritzona lortzen da, H₂ tipologia bakarra, zeinaren ekoizpen-prozesuan ez baita atmosferara CO₂  isurtzen.

Bere ezaugarriak eta hidrogenoaren industria berde bat garatzeko duen kritikotasuna direla eta, elektrolizatzaileen fabrikazioa gero eta protagonismo handiagoa hartzen ari da. Ez bakarrik H₂an oinarritutako aplikazioen geroko hedapena aurrerapen teknologikoen mende egongo delako, baizik eta baita ere munduko herrialde eta eskualde hidrogenoaren balio-katearen etapa hau menderatzea bilatzen ari direlako, energiari dagokionez etorkizuneko hornidura eta independentzia ziurtatzeko.

Horren erakusgarri da Europa, baterien beste adibide batzuekin bezala, hidrogenoaren inguruan bere sare industriala garatzeko lanean ari dena.

Izan ere, Clean Hydrogen Partnership (H₂ industriari lotutako ekimen publiko-pribatu komunitario nagusia) delakoaren kalkuluen arabera, 2050. urterako kontinenteko hidrogeno-eskaria 2.250 TWh-tik gorakoa izatea espero da, kontinentea bere lurraldean hidrogenoaren balio-katearen etapa desberdinak bultzatzeko gai izan den agertoki handi batean, hura ekoizteko gaitasuna barne.

Asmo horrekin, Europako Batzordeak, hidrogenoaren roadmap estrategikoaren bidez, hamarkada honetan finantzaketa publiko-pribatuko ia 500.000 milioi euro mobilizatzeko asmoa iragarri du. Inbertsio hori teknologien ikerketari eta garapenari lotutako ekimenak (elektrolizatzaileak barne) eta hidrogeno berdea ekoizteko proiektuak instalatzeko pizgarriak garatzeko erabiliko da.

Horrela, sare produktibo propio baten oinarrietatik abiatuta, Europa hidrogenoaren industria solidoa eraikitzeari ematen ari zaion garrantzia ikusten da. Baina, zer jarduera eta fasek osatzen dute elektrolizatzaileen fabrikazio-industria?

Hiru fase nagusi elektrolizatzaileen fabrikazio-katean

Aipatutako inbertsio eta garapen teknologikoen helburua, hein handi batean, elektrolizatzaileen ekoizpen-prozesua abian jartzea da. Helburu horretan sartzen dira gaur egun garapen handiena duten eta merkaturatze-fasean dauden bi alternatiba teknologikoak: elektrolizatzaile alkalinoak eta PEM elektrolizatzaileak.

Elektrolizatzaile alkalinoen produkzioa bi elektrodo -diafragma batek bereizitakoak- OH^– anioiak gidatzen dituen elektrolito likido alkalino batean murgiltzean oinarritzen da. Bestalde, PEM elektrolizatzaileak H⁺ eroaten duen mintz polimeriko solido bat izateagatik bereizten dira.

Ibilbide horietako bakoitzak hainbat abantaila ditu eraginkortasunari, malgutasunari, bizi-denborari edo azken H₂aren garbitasunari dagokienez. Hala ere, bi tipologien fabrikazio-prozesua oso antzekoa da, eta hiru fase handitan bana daiteke.

Lehenik eta behin, gelaxken fabrikazioa dago. Gelaxka, bateriekin gertatzen den bezala, elektrolizatzailearen bihotza da; H₂ ekoiztea ahalbidetzen duen prozesu elektrokimikoa sortzeko erabiltzen den bitartekoa.

Gelaxka horiek bi elektrodoz (katodoa eta anodoa) osatuta daude, eta elektrolito likido bat edo mintz elektrolitiko solido bat gehitu behar zaie hornitzailearen eta bere apustu teknologikoaren arabera. Horri bere funtzionamendu egokirako beharrezkoak diren beste osagai batzuk gehitzen zaizkio, hala nola erreaktiboak garraiatzea eta produktuak ezabatzea ahalbidetzen duten bi geruza porotsu; edo euskarri mekanikoa ematen duten eta fluxua banatzen duten plaka bipolarrak.

Bigarren, gelaxkak ekoiztu ondoren, stack deiturikoen garapena kokatzen da. Bertan, seriean konektatutako gelaxka ugari biltzen dira, eta, horri esker, gelaxken elektrolisi-ahalmena elementu bakar batean finkatzen duen gailu bat lortzen da. Horiek egiteko, espazioak (kontrako elektrodoak isolatzeko), junturak, markoak eta plakak erabiltzen dira (horien bidez egonkortasun mekanikoa lortzen da eta fluidoen ihesak saihesten dira).

Hirugarrenik, elektrolizatzailea bera dugu. Bertan, hidrogenoa ekoizteko beharrezkoak diren gainerako ekipoekin integratzen dira stack-ak, hala nola hozteko, hidrogenoa prozesatzeko, ura eta elektrizitatea hornitzeko eta gasa ateratzeko gailuekin.

Elementu horiek ekipo bakar batean integratu ondoren, sistema osoa izango da elektrolisia egiteko (bide alkalinotik edo PEM bidez) eta H₂ lortzeko.

Nortzuk dira fabrikatzaileak eta zein dira haien apustu teknologikoak?

Industriaren perspektiben aurrean, gero eta fabrikatzaile gehiago saiatzen ari dira merkatuan kokatzen, manufaktura-industria handi honetan protagonismoa lortzeko.

Gaur egun industria gidatzen ari diren enpresa nagusiak aztertzen baditugu, ikusiko dugu enpresa horiek etorkizun handiko beste industria batzuen alde apustu egiten ari diren eskualde eta herrialde berberetan kontzentratzen direla batez ere: Europan, Ipar Amerikan (AEB buru dela) eta Asian (Txinari eta Japoniari esker).