Erronka handiak ditugu aurrean, bai osasun publikoaren aldetik, bai munduko ekonomiaren aldetik. Science aldizkariaren arabera, gainjarritako bi krisialdiren aurrean gaude: COVID-19ren krisia eta larrialdi klimatikoa. Berri on bakarra da jarduera ekonomikoaren jaitsierak atmosferaren kutsadura-mailak eta berotegi-efektuko gasen isurketak behera egitea dakarrela.

Baina klima aldaketa bertan dago, eta ez da desagertuko.

Irakurketa zuzena ez da industriaren jarduerarik eza klima-aldaketari aurre egiteko palanka dela. Aitzitik, irakurketa zuzena da garapen industrialak eta teknologikoak klima-aldaketara egokitu behar dutela.

Aditu nagusien iritziz, aukera dago teknologia disruptiboen bidez trantsizio energetikoa bizkortzeko, nazioek lehiakortasunean irabaz dezaten. Egoera honetatik indarberrituta ateratzeko formula bakarra da.

Ildo horretan, World Economic Forumek gomendatzen du krisia berreskuratzeko funtsen zati bat energia garbien, energiaren biltegiratzearen, ibilgailu elektrikoen eta digitalizazioan oinarritutako negozio-eredu berrien gaitasunak sustatzeko erabiltzea. Horiek lau palanka garrantzitsu dira, eta kontuan hartu behar dira ekonomia modu bideragarri eta iraunkorrean berreskuratzeko.

Zalantzarik gabe, energia biltegiratzeko teknologia berriak -non CIC energiGUNE eragile garrantzitsua den- funtsezkoak izango dira agertoki berri honetan.

Fatih Birolek, Energiaren Nazioarteko Agentziaren zuzendariak, argitaratu berri duen artikulu batean azaldu du; Birol jaunak adierazi du 2008ko krisiak balio izan zuela eguzki-energia fotovoltaikoarekin eta eolikoarekin lotutako teknologiak garatzearen aldeko apustua egin zuten herrialdeek lehiakortasunean eta merkatu-kuotan irabazteko. Gaur egun, bi teknologiak prezio merkean daude eskuragarri.

2008ko krisiaren ikasgai horietatik ikasita, Birolek adierazi du nora bideratu beharko liratekeen teknologia garatzeko ahalegin hauek: energia biltegiratzera.

Hori da European Battery Alliance-ren apustua, CIC energiGUNE kide duena, eta bertan lan egiten da Europako multinazional eta eragile handiekin batera baterien Europako industria sendoa eraikitzen 2025erako.

Agertoki berri honetan, biltegiratzeko teknologia guztiek izango dituzte beren aukera-nitxoak. Ibilgailu elektriko, merke, seguru eta dentsitate energetiko handikoentzako egoera solidoko bateriez ari gara. Michel Armand irakaslea da elektrolito solido polimerikodun bateria mota hori kontzeptualizatu zuen ikertzailea, Clarivariate 2019 rankingaren arabera munduko ikertzaile ospetsuenetako bat.

Era horretako bateriak funtsezkoak izango dira automobilgintzaren industria europarraren apusturako. Izan ere, Volkswagen bezalako enpresek ibilgailu elektrikoen 70 modelo sortzeko asmoa dute 2028rako.

Era berean, biltegiratze egonkorraren eremuan, egoera solidoan dauden sodio bateriak egungo litio-ion bateriak baino %20 merkeagoak izan daitezke. Sodio-ionezko bateriak alternatiba garrantzitsuak dira, kostuagatik, lehengairako irisgarritasunagatik, birziklagarritasunagatik eta jasangarritasunagatik.

Berriztagarriak sartzeko bultzada garrantzitsu bat redox fluxu-baterien teknologia berri jasangarriagoak lirateke, ingurumena errespetatzen duten elektrolitoei esker. Era horretako bateriak CIC energiGUNE buru duen Higreew proiektuan lantzen ari dira. Proiektu horretan, besteak beste, berriztagarrien merkatuko enpresa handiek parte hartzen dute, Siemens Gamesa Renewable Energy eta Gamesa Electric, besteak beste.

Europak indar handia jarri du energia berriztagarriari eta efizientzia energetikoari dagokienez. Deituriko Neguko paketeak 2030erako EBko herrialdeen helburu lotesleak ezartzen ditu. Horiek, besteak beste, energia-kontsumo osoaren %32 berriztagarrien kontsumoa izan behar dute, eta % 32,5 efizientzia energetikoaren hobekuntza.

Ildo horretan, Europako Batzordearen Green Deal agendak energiaren eta klimaren behin betiko plan nazionalen ebaluazioa egingo du 2020an. Espainiak prest du PNIEC planaren zirriborro bat, asmo handiagoko helburuekin: % 42 energia berriztagarriak azken energia-kontsumo osoan; % 74 energia berriztagarriak sorkuntza elektrikoan eta % 39,5 efizientzia energetikoa hobetzea.

Erronkari objektibo horiek lortzeko, beste biltegiratze-modu batzuk hedatu beharko dira modu masiboan, hala nola eskala handiko biltegiratze termikoa. Irtenbide mota horiek nagusiki eguzki-kontzentrazioko energia sortzean oinarritzen dira, non SENER bezalako enpresak merkatuko eta teknologiako liderrak diren eta, gainera, biltegiratzeko beste teknologia batzuekin hibrida daitezkeen.

Energia-eraginkortasunaren arloan, biltegiratze termikoa ere oso garrantzitsua da industria-prozesuen beroa berreskuratzea arrazoizko prezioetan. Biltegiratze termikoa funtsezkoa izango da ekipo elektriko eta elektronikoen kudeaketa termikoan eraginkortasun energetikoa lortzeko eta beroa elektrifikatzeko.

Trantsizio energetikoaren eskema berri horren barruan, ezin dugu ahaztu hidrogenoa garapen eta lehiakortasun industrialaren bektore gisa. Giltzarri batzuk energia berriztagarrietatik datorren hidrogeno berdearen ekoizpenean eta garraio astunean bektore hori erabiltzean daude, litio-ionezko bateriak oraindik lehiakorrak ez diren lekuetan.

Erronka handi baten aurrean gaude; krisi bikoitz batetik, klimatikotik eta COVID-19tik, indarberrituta ateratzeko erronka. Adituek diote enplegua eta lehiakortasuna berreskuratzeko energia biltegiratzea bezalako funtsezko garapen teknologikoetara bideratu behar direla ahaleginak. Horretarako, oso garrantzitsuak izango dira herrialdeen eta eskualdeen laguntza-politikak eta -tresnak indartzea, enpresa-sektorearen apustu irmoa eta ikertzaile eta teknologoek konponbide disruptiboak, inplementatzen errazak eta arrazoizko kostuetan garatzen lan egitea.

Osagaiak ditugu, gure helburu komunaren alde lan egin dezagun.