Bateriak bezalako industria estrategikoetan Asia (Txina buru) aurreratuta dagoenez, bi dira tren hau ez galtzeko abiadura gehien hartzen ari diren eskualdeak: Europa eta Ipar Amerika. Jarraian, ildo horretan egindako aurrerapen nagusiak sakontzen eta eguneratzen ditugu.
EUROPA ETA ´MATCHING AIDS´: ERRONKA GLOBALARI ERANTZUTEN
Azken hilabeteotan, eta gure sare sozialetako sarreretan ikusi dugun bezala, Europak urrats garrantzitsuak egin ditu politika ekonomikoak berregituratzeko, eta arreta berezia jarri du lehiakortasuna irabazteko energia berriztagarriei eta teknologia berdeari dagokienez.
Estrategia hori hainbat formularen bidez artikulatzen ari da, eta nabarmentzekoak dira "EU Net-Zero Industry Act" edo "matching aids" ezagunak. Azken horiek (inbertsio berdeek eragindako "sukar" horren aurretik ere bazeuden) gobernuek edo nazioz gaindiko erakundeek (Europar Batasuna (EB), esaterako) proiektu espezifikoetan, bereziki teknologia, ikerketa eta garapena eta energia berriztagarriak bezalako sektore estrategikoetan, inbertsioa bultzatzeko eta sustatzeko eskaintzen dituzten finantza-laguntzak dira.
Sorospenaren hartzaileak (enpresa bat, ikerketa-erakunde bat edo beste erakunde bat izan daiteke) funts-kopuru bat ere eman dezan eskatzen du, eta, beraz, gobernuaren laguntzak erakundearen inbertsio pribatua edo barne-inbertsioa "berdindu" edo "osatu" egiten du.
Laguntza horien adibide garbia da Alemaniak Northvolti eman dion 900 milioi euroko kapital-injekzioa. Inbertsio hori Suediako fabrikatzailearen baterien gigafaktoria berria Alemanian eraikitzea ziurtatzeko erabili da, eta horrek Europaren gaitasun teknologikoa indartzeaz gain, Europako blokearen barruan inbertsioa eta talentua mantentzeko ahalegina ere egiten du.
Nabarmentzekoa da formula horren bidez finantzatutako lehen proiektu europarra izan dela, baina dagoeneko aurreikusten da Europako herrialde gehiagok jarraituko dutela joera hori, bereziki atzerriko politikek planteatutako erronkei erantzunez, hala nola Ipar Amerikakoek (AEBrekin, eta neurri txikiagoan Kanadarekin, buru).
AEB: INFLATION REDUCTION ACT (IRA) DELAKOAREN ERAGINA
IRA ezarri eta ia urte eta erdira, esan daiteke AEBko Gobernuarentzat balantzea oso positiboa dela, izan duen eraginari eta arraste-efektuari esker. Aztertzen ari garen bezala, araudia egoteari esker (AEBetako lurzoruan inbertsio berdeak sustatzen ditu pizgarri fiskalen, dirulaguntzen eta maileguen bermeen konbinazio bati esker), AEBetako inbertsioaren panorama birdefinitzen hasi da, jatorrian beste lurralde batzuetara bidera zitezkeen funtsak erakarriz.
AEBetan Inflation Reduction Act (IRA) ezartzea funtsezko katalizatzailea izan da Ipar Amerikan gigafaktoria proiektuak hazteko, baterien industria nabarmen bultzatuz. 2023ko itxieran, Ipar Amerikak, AEB buru zela, Europa berdintzea lortu zuen gigafaktoria-proiektuen kopuruari dagokionez, bi eskualdeek 40 ekimen inguru zituztelarik abian eta planifikatuta. Proiektuen kopuruan dagoen berdintasun horrek argi eta garbi adierazten du Ipar Amerikak arlo horretan izan duen aurrerapen azkarra, hein handi batean IRAren pizgarri eta politikek bultzatua.
Fabrikazio-ahalmenari dagokionez, Ipar Amerika 1.600 GWh-ra iristea espero da, egungo proiektu-piperrei jarraiki, eta Europa, berriz, 1.800 GWh inguruan proiektatzea. Zifra horiek guztiek gora egiten jarraituko dute, ziur asko, azken hilabeteetako inbertsioen erritmoa kontuan hartuta.
Hazkunde nabarmen hori gorabehera, bi eskualdeak oraindik ere Asiaren atzean daude, bereziki Txina, merkatuan nagusi baita ia 60 proiekturekin bere zorroan. Asiako gigafaktoria horietako asko dagoeneko martxan daude, hedapenerako asmo handiko planekin. Bereziki, Txina nabarmentzen da 25 instalazio operatibo edo aurreikusi baino gehiagorekin, 2.500 GWh-ko edukiera metatua baitu gutxi gorabehera, eta nabarmen laguntzen du Asia 5.000 GWh-ra iristen bateriak fabrikatzeko gaitasunean.