Ingurumenaren ikuspegitik, trantsizio energetikoak eta Europak datozen hamarkadetarako planteatutako deskarbonizazio-helburuek agerian utzi dute ingurumena gehiago errespetatzen duten ekoizpen-ereduak sustatu behar direla, Europar Batasunean fabrikatutako produktuen iraunkortasun handiagoa bermatzeko.

Baterien sektorea, aurrekoetan aipatu dugun bezala, funtsezkoa da helburu horiek betetzeko, eta, horregatik, pila eta baterien araudi berriak ingurumen-irizpide desberdinetan jartzen du arreta, merkatuaren trantsizioa modu jasangarriagoan sustatzeko. Horrek esan nahi du bateriak beren errendimendua, iraunkortasuna eta segurtasuna optimizatzeaz gain, ingurumen-aztarna murrizteko moduan diseinatu eta fabrikatu beharko direla.

Hori oso urrats garrantzitsua da, batez ere bi arrazoirengatik: lehenengoa, jada ez delako nahikoa ingurumen-aztarna zehaztea, baizik eta hura murriztea; eta bigarrena, ingurumen-aztarna irizpide anitzeko metodologien bidez zehazten delako, eta metodologia horiek, CO2 isuriak edo energia-kontsumoa ez ezik, ingurumen-inpaktuak ere hartzen dituztelako barnean, hala nola ur-kontsumoa, ozono-geruza agortzea, eutrofizazioa edo azidotzea, besteak beste, produktuaren bizi-ziklo osoan zehar.

Eta horretan laguntzeko, araudi berriak zirkulartasunaren, ekodiseinuaren edo litiozko baterien material kritikoen birziklatze-tasen ikuspegitik zenbait neurri ezartzeaz gain, karbono-aztarnaren deklarazioa funtsezko neurrietako bat da, lehenik eta behin, produktu horien fabrikazioan sortzen diren berotegi-efektuko gasen isuriak ezagutzeko eta, ondoren, gehieneko isurketa-atalaseak ezartzeko.

Karbono-aztarna ingurumen-adierazle gisa baterien ekoizpenean

Karbono-aztarna berotegi efektuko gasen (CO₂, CH₄, N₂0, HFCs, PFCs, SF₆, NF₃) emisioen bolumen osoa kalkulatzen duen ingurumen-adierazle bat da, prozesu, produktu edo zerbitzu batean, bere bizi-zikloan zehar, sortzen dena. Hura ahalik eta zehatzen zehazteko, ezinbestekoa da produktuaren sorreran esku hartzen duten etapa eta prozesu bakoitzaren azterketa sakona egitea, prozesu bakoitzaren inputak eta outputak xehetasunez identifikatzeko.

Neurri horiek betetzen direla bermatzeko ingurumen-inplikazio esanguratsua duen erregelamendu berriaren tresnetako bat baterietarako pasaportea da; erregistro horrekin bateria guztiek (ibilgailu elektrikoentzat edo 2kwH-tik gorako edukiera duten zerbitzuan jarritakoentzat) 2026ko urtarriletik aurrera izan beharko dute, eta nahitaezko puntu gisa, beste parametro batzuen artean, bateriaren karbono-aztarna totalaren deklarazioa jasotzen du, Product Environmental Footprint (PEF) metodologiaren bidez kalkulatua.

Metodologia hori Bizi Zikloaren Analisiaren aplikazioan oinarritutako metodoa da, eta produktuen ingurumen-inpaktu potentziala neurtzen eta jakinarazten du. Nazioarteko ikuspegietan eta arauetan oinarritzen da (esaterako, ISO 14040 seriean eta ILCD europar jarraibideetan), eta produktu eta zerbitzuen ingurumen-inpaktua kuantifikatzea eta murriztea ahalbidetzen duen informazioa ematea du helburu, balio-kateko jarduera guztiak kontuan hartuta (lehengaiak erauztea, ekoizpena eta erabilera, hondakinen azken kudeaketa...). Emaitza horiei esker, EBko ingurumen-aztarnaren oinarria zehazten lagunduko da.

Karbono-aztarnaren eta ingurumen-aztarnaren kalkulua fidagarria izan dadin eta fabrikatutako produktuarekin erabat lerrokatuta egon dadin, ezinbestekoa da produkzio-prozesu bakoitzaren azterketa sakona egitea.

CIC energiGUNEn gure erreferentziazko produktuen karbono-aztarnaren kalkulua egiten dugu Bizi Zikloaren Analisiaren (BZA) bidez, produktuen produkzioan inplikatutako prozesu nagusiak, lehengaia, ekipoak, azpiproduktuak eta energiaren eta uraren kontsumoak identifikatuz, besteak beste. Horretarako, Product Environmental Footprint metodologian planteatutako lineamenduei jarraitu zaie, eta gelaxkako osagai bakoitzaren (katodoa, anodoa eta elektrolitoa) produkzio-prozesuen azterketa zehatzarekin hasi da, mihiztatzea gauzatzeko beharrezko prozesuekin jarraitzeko.

Prozesu bakoitzeko sarrera- eta irteera-fluxuak definitzeaz gain, gelaxka fabrikatzeko eta mihiztatzeko ekipoek duten energia-kontsumoa eta benetako errendimenduak zehazten dira.

Prozesu horri esker, informazioaren kalitatea optimizatu ahal izan dugu, eta, horretarako, lehen mailako datu garrantzitsuak lortu ditugu. Horrez gain, agerian geratu dira produkzio-prozesuaren barruko puntu kritikoak, ikastetxean garatutako teknologia berrien ingurumen-aztarna murrizten lagunduko duten arintze-neurriak behar dituztenak.

Horrela, CIC energiGUNEn teknologia jasangarrien garapenaren aldeko apustua egiten dugu, sortu zenetik, trantsizio energetikoa eta datozen urteetarako planteatzen diren deskarbonizazio-helburuak lortzen laguntzeko.